Neden Direnç Renk Kodu Okunur ?

Direnç değerleri avometre ile de ölçülebilmektedir.  Ancak kimi durumlarda direnç değerini öğrenmek için avometreye ulaşmak zor olabilir veya avometre kullanımı zaman kaybına sebep olabilir. Bu tarz durumlarda pratiklik kazanmak adına, mesleğinin içinde elektrik-elektronik olan herkes direnç renk kodu okumayı bilmelidir.

Direnç Renk Kodu Nasıl Okunur ?

 

direncler

 

Dirençlerin üzerinde görüldüğü gibi birkaç banttan oluşan renkler vardır. Karbon dirençler genellikle 4 bantlı olmak üzere, 5 bantlıları da vardır. 6 bantlısı da vardır ancak piyasada pek rastlanmamaktadır. O sebeple biz size sadece 4 ve 5 bantlı dirençlerin renk kodunu okumayı anlatacağız.

 

skktasymmgb

 

Dirençler üzerindeki her rengin sayısal bir karşılığı vardır. Yukarıdaki anahtar kelimeleri kullanarak, her rengin hangi sayıyı simgelediğini görebilir ve kolayca aklınızda tutabilirsiniz. Bunca yıldır bu işin içinde olmama rağmen bazen renklerin hangi sayıyı simgelediğini unuttuğumda parmağımla sayarak basitçe ulaşabiliyorum. Siz de bu anahtar kelimeyi aklınızda tutarak, kolayca direnç renk kodlarını okuyabilirsiniz.

SOKAKTA SAYAMAM GİBİ (ÜNLÜ HARFLER HARİÇ)

Yukarıdaki anahtar şekle bakarak

Siyah = 0
Kahverengi = 1 
Kırmızı = 2 
Turuncu = 3
Sarı = 4 
Yeşil = 5
Mavi = 6 
Mor = 7
Gri = 8
Beyaz = 9

Diyebiliriz…

Arkadaşlar, bazen Kahverengi ile Kırmızıyı baş harfleri aynı olduğu için karıştırabilirsiniz. Unutmayınız ki renklerde harf sırası vardır.
İkinci harflerine bakınız. kAhverengi , kIrmızı

1 kahverengi miydi kırmızı mıydı ??? ==>  Kahverengi alfabetik olarak önde olduğu için önce gelir. Bu sebeple 1 kahverengidir !!! 😉

Aynı durum Mavi ve Mor için de geçerlidir. 🙂

Dikkat etmeniz gereken en önemli husus ise SAYMAYA 0(SIFIR)’dan BAŞLAMANIZDIR !!!

 

4 BANTLI DİRENÇLERİN RENK KODUNUN OKUNMASI 
4 band

4 bantlı dirençlerde, son bant tolerans bandıdır. İlk iki bantın rakamı yan yana yazılır. 3.bandın değeri kaç ise , bu iki rakamın yanına o kadar sayıda sıfır koyulur. Böylece hesaplanmış olur.

4 band

Hemen hatırlayalım ( K T A  A A A İ B İ )    Ünsüz harflere DİKKAT !!

Şekildeki dirençte : 1.band Kırmızı == Yani 2             2.band Mor == Yani 7                3.band ise kahverengi == Yani 1 

İlk 2 bandın değerini yan yana yaz…
27

3.bandın değeri kadar yanına sıfır ekle…
3.bandın değeri 1 olduğu için 1 adet sıfır eklenir

 270 

Son band ise toleranstır. Eğer altın ise % 5, gümüş ise % 10 demektir. Bizimki altın olduğu için toleransı % 5’dir. Yani direnç değeri 270 ohm’un % 5 altında yada üstünde çıkabilir demektir.

SONUÇ : 270 ohm +/- %5

 

Eğer direnç değeri 3 haneden fazla çıkıyorsa, 1000’e bölünerek kiloohm(kΩ)’ a çevrilir.

Aşağıda 4 bantlı  direnç renk kodu okuma örneklerini inceleyebilirsiniz.

4bandoku

 

3. örnekte direnç değeri 910.000 ohm çıkmıştır. Ancak 1000 ve katı olduğu için 910.000/ 1000 işlemi yapılarak 910 kiloohm(kΩ) elde edilmiştir. ( 910.000/ 1000 = 910 ) 😉

4. örnekte direnç değeri 1800 ohm çıkmıştır. Ancak 1000 ve katı olduğu için 1800/ 1000 işlemi yapılarak 1.8 kiloohm(kΩ) elde edilmiştir.
( 1800  /1000 = 1.8 ) 😉

 

5 BANTLI DİRENÇLERİN RENK KODUNUN OKUNMASI

5 bantlı direnç renk kodu okuma işlemi, 4 bantlı direnç renk kodu okuma işlemi ile aynı mantıkta yapılmaktadır.

5bandoku

 

İlk 3 renge karşılık gelen sayılar yanyana yazılır.

4.renge karşılık gelen sayı kadar sıfır, ilk 3 rakamın yanına eklenir.

Son band ise toleranstır. ( 5 bantlı dirençlerde Kahverengi için % 1, Kırmızı için % 2 tolerans hesaplanır. Altın = %5 , Gümüş = % 10 Tolerans)
5 bantlı dirençleri aldığımızda yönünü karıştırmamak için, son bandı, Altın, Gümüş, Kahverengi veya Kırmızı renklerinden herhangi biri olarak düşünerek tutarsanız doğru bir okuma şekli elde etmiş olursunuz !!! 🙂

Birkaç örnekle konuyu açıklayalım.

KIRMIZI – KAHVERENGİ – MAVİ – KIRMIZI – KAHVE RENGİ

1. Kırmızı = 2
2. Kahverengi = 1
3. Mavi = 6
4. Kırmızı = 2

İlk 3 bandın renkleri yan yana yazılır. ==>   216

4.bandın değeri kadar yanına sıfır eklenir ==> Yani 2 sıfır eklenir ==> 21600

1000 ve katı olduğu için 1000’e bölünür.
21600/1000= 21.6 kiloohm(kΩ)

5. bant tolerans ( Kahverengi = %2 )

SONUÇ = 21.6 kiloohm(kΩ) +/-%2

 

5bandoku